واژه نامه فنی
با واژههای فنی قلمبه سلمبه در حوزه فشار و سطح آشنایی نداری اما تمایل داری که بدونی؟
هیچ اشکالی نداره. اینجا به زبون خیلی ساده یاد بگیر فقط کافیه حرف اول کلمه مورد نظرتو از لیست الفبای زیر انتخاب کنی.
الف
- آمپدانس بار |Load Impedance
آمپدانس ارائه شده به ترمینال های خروجی یک ترانسدیوسر یا تجهیز توسط مدار خارجی مرتبط.
- آمپدانس خروجی | Output Impedance
آمپدانس، میزان مخالفت جریان جاری (امپدانس)، چه ایستا (مقاومت) و چه پویا (راکتانس)، در سرتاسر ترمینال های خروجی یک ترانسدیوسر یا ابزار ارائه شده به مدار خارجی مرتبط.
- آمپدانس ورودی | Input Impedance
مقاومتی که در سرتاسر ترمینالهای تغذیه یک ترانسدیوسر اندازهگیری میشود.
- آمپلی فایر | Amplifier
آمپدانس، میزان مخالفت جریان جاری (امپدانس)، چه ایستا (مقاومت) و چه پویا (راکتانس)، در سرتاسر ترمینال های خروجی یک ترانسدیوسر یا ابزار ارائه شده به مدار خارجی مرتبط.
اتصال مکانیکی (اتصال فرایند) یکی از اجزای حیاتی در نصب و استفاده از ترانسمیترهای فشار است که به صورت فیزیکی ترانسمیتر را به سیستم لولهکشی، مخزن یا دستگاه متصل میکند. انتخاب نوع اتصال مکانیکی تاثیر مستقیم بر عملکرد، دقت و ایمنی سیستم دارد. وظیفه این اتصالات انتقال فشار دقیق بدون نشت به ترانسمیترها و ترانسدیوسرها است. ادامه …
اتصال الکتریکی در تجهیزات صنعتی به پیوند یا اتصال بین اجزا یا سیستم های الکتریکی اشاره دارد. این شامل استفاده از سیمها، کانکتورها، پایانهها یا انواع دیگر هادیهای الکتریکی برای ایجاد یک مسیر مطمئن برای جریان الکتریکی است. نوع اتصال الکتریکی مورد استفاده به کاربرد خاص، ولتاژ، جریان و شرایط محیطی درگیر در عملکرد تجهیزات بستگی دارد. ادامه …
- اختلال | Disturbance
یک تغییر نامطلوب که در یک فرآیند (فرآیندها) رخ میدهد و تمایل دارد بر ارزش یک متغیر کنترل شده، تأثیر نامطلوب بگذارد.
- استرین گیج | Strain Gauge
یک المان اندازهگیری برای تبدیل نیرو، فشار، کشش و غیره به سیگنال الکتریکی.
- المان اندازهگیری فشار | Pressure Sensing Element
بخشی از ترانسدیوسر که مستقیماً در پاسخ به فشار، واکنش نشان میدهد.
- اندازهگیری شونده | Measurand
کمیت، ویژگی یا شرایط فیزیکی که اندازهگیری میشود. اصطلاح اندازهگیری شونده به «ورودی»، «پارامتری برای اندازهگیری»، «پدیده فیزیکی»، «محرک» و/یا «متغیر» ترجیح داده میشود.
- انسی | ANSI
کوتاهشده عبارت مؤسسه استانداردهای ملی آمریکا (American National Standards Institute). ANSI یک سازمان خصوصی است که بر توسعه استانداردهای توافقی داوطلبانه برای محصولات، خدمات، فرآیندها، سیستم ها و پرسنل در ایالات متحده نظارت دارد.
- انحراف | Deviation
تفاوت بین مقدار متغیر کنترل شده و مقداری که در آن، دارد کنترل میشود.
پ
- پایداری | Stability
توانایی یک ترانسدیوسر برای حفظ عملکرد پایدار در طول عمر خود.
- پتانسیومتر | Potentiometer
یک مقاومت متغیر که اغلب برای کنترل مدار استفاده میشود.
- پوند بر اینچ مربع ابسلوت | (PSIA) Pounds per square inch absolute
پوند بر اینچ مربع در فشار ابسلوت (مطلق). فشار ابسلوت به فشار خلاء اشاره دارد.
- پوند بر اینچ مربع گیج | (PSIG) Pounds per square inch gauge
پوند بر اینچ مربع در فشار گیج (نسبی). فشار گیج به فشار هوای محیط اشاره دارد.
- پ هاش | pH
پ هاش (pH) معیاری است برای میزان اسیدی/بازی بودن آب. محدوده از ۰ تا ۱۴ است که ۷ خنثی است. PH کمتر از ۷ نشان دهنده اسیدیته، در حالی که PH بیشتر از ۷ نشان دهنده بازی بودن است. pH در واقع، اندازهگیری مقدار نسبی هیدروژن و یون هیدروکسیل آزاد در آب است.
ت
- تاییدیه اف ام | FM Approval
ابزاردقیقی که دارای مجموعه خاصی از مشخصات تعیین شده توسط Factory Mutual Research Corporation است که استانداردهای ایمنی صنعتی را تعیین میکند. این تاییدیه مربوط به ایالات متحده است.
- تحریک | Excitation
استفاده خارجی ولتاژ/جریان الکتریکی اعمال شده به ترانسدیوسر برای عملکرد نرمال.
- ترانسدیوسر | Transducer
در گستردهترین مفهوم، دستگاه (یا سیالی) است که یک فرم انرژی را به فرم دیگری تبدیل میکند. بنابراین، مواردی مانند آسیاب بادی، چراغ الکتریکی یا موتور خودرو را میتوان «ترانسدیوسر» نامید – اما در حوزه ابزاردقیق، این اصطلاح عموماً به دستگاههایی اطلاق میشود که یک کمیت فیزیکی (فشار، دما، رطوبت، جریان و غیره) را میگیرند و آن را به خروجی الکتریکی تبدیل میکند.
- ترانسمیتر | Transmitter
دستگاهی که خروجی سطح پایین سنسور یا ترانسدیوسر (خروجی با مقدار کوچک) را به سیگنال سطح بالاتری (خروجی تقویت شده با مقدار بیشتر) که برای انتقال به مکانی دیگر جهت پردازش بیشتر مناسب است، تبدیل میکند.
تکرارپذیری بیان میکند که اگر بارها و بارها تحت شرایط یکسان، سنسور فشار تست شود، خروجی الکتریکی آن در فشار ورودی مشخص چقدر پایدار است.
- تنظیم خودکار نقطه صفر | Auto Zero Function
تمامی تغییرات سیگنال در نبود فشار توسط فانکشن تنظیم خودکار نقطه صفر حذف خواهد شد.
این فانکشن، توسط بستهشدن یک کنتاکت مغناطیسی که درون ترانسمیتر تعبیه شده است، فعال خواهد شد. این فرآیند تنها زمانی که فشار صفر است، اجازه فعال شدن دارد.
ج
- جانکشن مرجع | Reference Junction
به کلد جانکشن در یک مدار ترموکوپل، که در دمای شناخته شده، پایدار نگه داشته میشود، گفته میشود. دمای مرجع استاندارد ۰ درجه سانتیگراد (۳۲+ درجه فارنهایت) است با این حال، دماهای دیگر را نیز میتوان استفاده کرد.
- جبرانسازی | Compensation
افزودن متریال یا دستگاه (های) خاص برای مقابله با یک خطای شناخته شده.
- جبرانساز خودکار دما | Temperature Auto Compensation
این دسته از سنسور های فشار، قادر به حذف اثرات تغییرات سیگنال فشار ناشی از تغییرات دمای مواد مذاب میباشد.
این عملکرد، حداقل خطای خوانش فشار ناشی از گرم شدن مایع پرکننده توسط دمای مواد مذاب را کاهش میدهد (معمولاً در اکثر سنسور های فشار مذاب که فشار فیزیکی توسط انتقال هیدرولیکی با استفاده از مایع پرکننده انجام میشود، وجود دارد).
خ
- خروجی | Output
سیگنال الکتریکی که توسط فشار اعمال شده به سنسور ترانسدیوسر تولید میشود.
- خروجی در مقیاس کامل | Full Scale Output
تفاوت جبری بین خروجی فشار صفر و خروجی فشار در کل بازه (مقیاس کامل).
- خروجی دیجیتال | Digital Output
یک سیگنال خروجی، که اندازه یک محرک یا ورودی را به شکل یک سری کمیت های گسسته نشان میدهد.
- خروجی فرکانس | Frequency Output
یک خروجی به شکل فرکانس، که بعنوان تابعی از ورودی اعمال شده، تغییر میکند.
- خروجی ریشیومتریک | Ratiometric Output Signal
خروجی ریشیومتریک نوعی خروجی سنسور است که به طور مستقیم متناسب با ولتاژ تغذیه تغییر میکند. اگر ولتاژ تغذیه نوسان کند، سیگنال خروجی نیز به همان نسبت کم یا زیاد میشود. این ویژگی زمانی مفید است که هم سنسور و هم دستگاه نمایشدهنده از یک منبع تغذیه استفاده کنند، زیرا خطاهای ناشی از تغییرات ولتاژ تغذیه را کاهش میدهد.
خروجی ریشیومتریک طراحی سنسور را ساده کرده و آن را مقرونبهصرفه میکند و با منابع کمقدرت سازگار است، که برای کاربردهای متحرک مانند خودروها ایدهآل است. به عنوان مثال، یک سنسور فشار با خروجی ۲ میلیولت به ازای هر ولت، در تغذیه ۱۰ ولت، خروجی ۲۰ میلیولت در مقیاس کامل خواهد داشت.
با این حال، خروجیهای ریشیومتریک ممکن است در کابلهای بلند یا محیطهای نویزی به افت سیگنال و تداخل حساس باشند.
- خطا | Error
اختلاف بین مقدار نشان داده شده توسط ترانسدیوسر و مقدار واقعی فشاری که حس میشود.
- خطای نصب | Mounting Error
خطای ناشی از نحوه نصب ترانسدیوسر فشار، چه الکتریکی و چه مکانیکی.
- خطی بودن | Linearity
نزدیکی یک منحنی کالیبراسیون به یک خط مستقیم خاص بین نقاط انتهایی.
د
- دقت و درستی | Accuracy
دقت و درستی به این موضوع اشاره دارد که یک مقدار اندازه گیری شده چقدر به مقدار واقعی یا پذیرفته شده کمیت مورد اندازه گیری نزدیک است. این یک مفهوم مهم در زمینه هایی مانند ابزار دقیق، تجهیزات اندازه گیری و سیستم های کنترل است.
برای سنسورهای فشار، فلومتر یا ترانسمیترهای سطح هیدرواستاتیک، دقت یک مشخصه حیاتی است. این پارامتر به کاربران کمک می کند تا میزان انحراف از ارزش واقعی را که بر کنترل فرآیند و کیفیت محصول تأثیر می گذارد درک کنند. ادامه …
- دمای جبرانشده | Compensated Temperature
محدوده دمای محیطی که انحراف دمایی در نقطه صفر (Thermal Zero Shift) برای آن قابل اعمال است (خطای دما). عملیات خارج از این محدوده ممکن است نیاز به کالیبراسیون مجدد داشته باشد.
- دمای عملیاتی | Operating Temperature
دمای عملیاتی به محدوده دمای محیطی اطلاق میشود که در آن یک دستگاه، مانند یک ابزار اندازهگیری فشار، میتواند به درستی کار کند بدون اینکه دقت یا دوام آن به خطر بیفتد.
دمای عملیاتی ابزارهای اندازه گیری فشار یعنی دمای محیطی که در آن یک دستگاه اندازه گیری فشار می تواند به طور دقیق عمل کند.
دمای بالا یا پایین می تواند بر دقت سنسور فشار، دوام متریال و قطعات الکترونیکی آن تأثیر بگذارد. برای اطمینان از عملکرد سنسورها، این ابزارها ممکن است شامل تجهیزاتی برای جبران دمایی و ایمنی در برابر دماهای شدید باشد.
در اکثر سنسورهای فشار دمای عملیاتی بین ۲۵- تا ۸۰ درجه سانتی گراد است. البته این محدوده دمایی در سنسورهای فشار مذاب برای قسمت دیافراگم از ۲۵۰ تا ۴۰۰ درجه سانتی گراد می باشد.
- دمای محیط | Ambient Temperature
میانگین دمای هوای محیط اطراف که با تجهیزات و ابزار مورد آزمایش در تماس است.
- دریفت | Drift
یک تغییر نامطلوب در خروجی در یک دوره زمانی، که تابعی از اندازهگیری نیست.
ر
- رزولوشن | Resolution
مقدار گام خروجی که با تغییر مداوم فشار در محدوده تعیین شده، تغییر میکند و معمولاً به صورت درصدی از محدوده اندازهگیری بیان میشود. (در درجه اول، برای واحدهای نوع پتانسیومتری کاربرد دارد. رزولوشن واحدهای استرین گیج بینهایت است).
- رله ایمنی | Safety Relay Function
یک عملکرد اختیاری موجود بر روی سنسور های فشار و عموماً سنسور فشار مذاب، جهت محافظت سیستم در برابر فشار های مازاد. نقطه ست پوینت رله در زمان خریداری سنسور فشار مذاب توسط خریدار مشخص میشود. کنتاکت های رله، زمانی که سیستم تشخیص دهد فشار فرآیند از نقطه مشخصشده برای رله رد میشود، باز خواهند شد.
ش
- شرایط اتاق | Room Condition
شرایط محیطی که برای اهداف آزمایشی استفاده میشود.
- شرایط محیطی | Environmental Conditions
تمام شرایطی که ممکن است یک ترانسدیوسر در طول حمل و نقل، ذخیرهسازی، جابجایی و عملیات در معرض آن قرار گیرد.
- شرطی ساز سیگنال | Signal Conditioner
ماژول یا دستگاهی که سیگنال الکتریکی را به منظور کاربردیتر کردن آن تنظیم میکند. یک شرطی ساز سیگنال اغلب حاوی تقویت کننده و فیلتر است و ممکن است جداسازی، خطیسازی، جبرانسازی و سایر عملکردها را ارائه دهد.
- شرطی سازی سیگنال | Signal Conditioning
برای پردازش شکل یا حالت یک سیگنال به گونهای که آن را با یک دستگاه معین قابل درک یا سازگار کند، از جمله دستکاریهایی مانند شکلدهی پالس (pulse shaping)، قطع کردن پالس(pulse clipping)، دیجیتالی کردن (digitizing) و خطیسازی (linearizing).
- شیفت دمایی حساسیت | Thermal Sensitivity Shift
تغییر حساسیت به دلیل تغییرات دمای محیط از دمای اتاق به حدود مشخص شدهی محدوده دمای جبران شده (compensated temperature).
- شیفت دمایی نقطه صفر | Thermal Zero Shift
خطای ناشی از تغییرات دمای محیط که در آن فشار خروجی صفر تغییر میکند. بنابراین، کل منحنی کالیبراسیون در جابجایی موازی حرکت میکند.
- شیلد | Shield
یک محافظ در اطراف مدار یا کابل که قرار است آن را در برابر اختلالات الکتریکی مانند نویز محافظت کند مانند یک کابل شیلد دار.
ض
- ضد انفجار | Explosion Proof
ضد انفجار مفهومی در صنعت است که به اقدامات و طراحیهایی اشاره دارد که به منظور جلوگیری از وقوع انفجار و یا کاهش اثرات آن انجام میشوند. تجهیزات ضد انفجار به گونهای ساخته شدهاند که در صورت قرار گرفتن در معرض گازهای قابل اشتعال، بخارات یا گرد و غبار، از ایجاد جرقه یا حرارت مضر جلوگیری کنند. این تجهیزات معمولاً در مکانهای صنعتی با احتمال انفجار بالا، مانند پالایشگاهها، صنایع شیمیایی و معادن، استفاده میشوند. چنین مکانهایی به اصطلاح مناطق خطرناک نامیده میشوند و به طور معمول دارای طبقهبندیهای خاصی هستند که براساس میزان احتمال وجود مواد قابل اشتعال دستهبندی میشوند. تجهیزاتی که در این مناطق نصب میشوند، باید دارای استانداردهای معتبر بینالمللی (مانند ATEX و IECEx) باشند.
ف
- فارنهایت | Fahrenheit
مقیاس دمایی که با ۳۲ درجه در نقطه یخ و ۲۱۲ درجه در نقطه جوش آب در سطح دریا تعریف شده است.
- فرکانس پاسخگویی | Frequency Response
تغییر با فرکانس نسبت دامنه خروجی اندازهگیری شونده (و اختلاف فاز بین خروجی و اندازهگیری شونده)، برای ورودی سینوسی متفاوت اعمال شده به ترانسدیوسر، تجهیزات یا غلاف. معمولاً به عنوان ” ± درصد به هرتز (یا ± dB)” نمایش داده میشود.
- فرکانس طبیعی | Frequency Natural
فرکانس نوسان آزاد (نه اجباری) ترانسدیوسر، دستگاه مکانیکی یا مدار الکتریکی.
- فشار اتمسفر | Atmospheric Pressure
فشار اتمسفر یا فشار بارومتریک وزن جو است که بر سطح زمین اعمال میشود و نسبت به یک خلاء کامل اندازهگیری میشود. این فشار با ارتفاع، موقعیت جغرافیایی و شرایط آبوهوایی تغییر میکند. برای گزارشهای هواشناسی، معمولاً فشار بارومتریک به سطح دریا تنظیم میشود تا مقایسهای یکنواخت بین مکانهای مختلف امکانپذیر باشد.
کاربردهای فشار بارومتریک متنوع است و شامل هواشناسی برای پیشبینی وضعیت آبوهوا میشود، جایی که نشاندهنده شرایط کلی مانند فشار بالا برای آسمان صاف یا فشار پایین برای هوای ابری است. این فشار در تحلیل گازها برای اصلاح چگالی هوا به منظور اندازهگیری دقیق غلظت شیمیایی، و در اندازهگیری سطح آب هیدرواستاتیک برای جبران فشار اتمسفری اهمیت دارد. در هوانوردی، برای تعیین ارتفاع با استفاده از فرمول بارومتریک به کار میرود و در مهندسی دقیق، در تداخلسنجی برای اندازهگیری طول با دقت بالا نقش دارد.
- فشار استاتیک | Static Pressure
فشار سیال یا گاز در حالت سکون.
- فشار نسبی | Gauge Pressure
فشار نسبی (فشار گیج) بهعنوان اختلاف بین فشار مطلق (Pabs) و فشار اتمسفر غالب (Pamb) تعریف میشود. فشار نسبی با زیرنویس “e” نشان داده می شود: Pe و به صورت زیر محاسبه می شود:
Pe = Pabs – Pamb
- فشار مطلق | Absolute Pressure
فشار مطلق فشاری است که نسبت به فشار صفر در فضای خالی و عاری از هوای کیهان است. این فشار مرجع خلاء ایده آل یا مطلق (absolute vacuum) است و با زیرنویس “abs” نشان داده میشود: Pabs.
- فشار تفاضلی | Differential Pressure
اختلاف بین دو فشار اعمال شده، که اغلب با دلتا p (Δp) نمایش داده میشود. برای مثال:
Δp = P1 – P2
- فشار مقاومتی | Proof Pressure
حداکثر فشاری که میتوان به یک ترانسدیوسر فشار اعمال کرد بدون اینکه هیچ مشخصاتی از آن تغییر کند.
- فیدبک مثبت | Positive Feedback
یک حلقه بسته (closed loop) که در آن هر تغییری تا رسیدن به حدی تقویت میشود.
- فیلتر | Filter
دستگاهی برای گرفتن نتیجه دلخواه از نامطلوب. از حیث الکتریکی، یک مدار انتخابی است که از فرکانس های خاصی عبور میکند، در حالی که فرکانس های دیگر را تضعیف یا رد میکند.
ک
- کالیبراسیون | Calibration
فرآیند تنظیم یک ابزار یا تدوین نمودار انحراف به طوری که قرائت آن بتواند با مقدار واقعی اندازهگیری شده مرتبط باشد.
- کالیبراسیون استاتیک | Static Calibration
کالیبراسیونی که فشار در مقابل خروجی را در دمای اتاق را ثبت میکند.
- کالیبراسیون شنت داخلی | Internal Shunt Calibration
کالیبراسیون شنت داخلی در سنسورهای فشار مذاب روشی برای کالیبره کردن سیگنال خروجی سنسور با اعمال یک مقاومت الکتریکی شناخته شده در سراسر عنصر حسگر است که امکان تنظیمات سریع و آسان را برای اطمینان از اندازهگیریهای دقیق و قابل اطمینان فراهم میکند.
- کاویتاسیون | Cavitation
جوشیدن مایع ناشی از کاهش فشار و نه افزایش دما.
- کلوین | Kelvin
واحدهای مقیاس دمای مطلق یا ترمودینامیکی بر اساس مقیاس سلسیوس با ۱۰۰ واحد بین نقطه یخ و نقطه جوش آب. واحد کلوین با K نمایش داده میشود.
۰°C = ۲۷۳.۱۶K
(هیچ علامت درجه [°] در مقیاس کلوین استفاده نمیشود).
م
- محدوده | Range
حد فشار بالا و پایین که یک ترانسدیوسر باید اندازهگیری کند.
- محفظه ضد انفجار | Explosion-Proof Enclosure
محفظهای که میتواند در برابر انفجار گازهای درون خود مقاومت کند و از انفجار گازهای اطراف آن در اثر جرقه، شعله یا انفجار خود محفظه جلوگیری کند و دمای خارجی را حفظ کند که گازهای اطراف را مشتعل نکند.
- مقاومت عایق | Insulation Resistance
مقاومت اندازهگیری شده بین دو نقطه عایق روی ترانسدیوسر، زمانی که یک ولتاژ DC خاص در دمای اتاق اعمال میشود.
- منبع تغذیه | Power Supply
یک واحد جداگانه یا بخشی از یک مدار که برق بقیه مدار یا یک سیستم را تامین میکند.
ن
- نقطه اسپن | Zero Point
عملکرد صفر خودکار در سنسورهای فشار مذاب به طور خودکار دریفت یا افست صفر ناشی از عوامل محیطی مانند دما و فشار را جبران می کند و از اندازه گیری های دقیق و قابل اطمینان اطمینان می دهد.
- نقطه انتهایی | End Point
خروجی در فشار صفر و فشار در مقیاس کامل.
- نقطه انجماد | Freezing Point
دمایی که در آن، یک ماده از فاز مایع به فاز جامد میرود.
- نقطه ذوب | Melting Point
دمایی که در آن یک ماده از فاز جامد به فاز مایع تبدیل میشود.
- نقطه مرجع ترانسمیتر | Transmitter Datum
در زمینه تاسیسات مخازن و ابزار دقیق، ترانسمیتر داتم یک نقطه مرجع از پیش تعیین شده در مخزن است، که اغلب نزدیک به پایین یا مکان دیگری که به راحتی قابل تشخیص است. این نقطه بهعنوان سطح پایه عمل میکند که ترانسمیتر از طریق آن، سطح مایع یا مواد را اندازهگیری میکند.
- نما ۴ | NEMA-4
استانداردی از انجمن ملی تولیدکنندگان برق، که محفظههایی را برای استفاده در داخل یا خارج تعریف میکند تا درجهای از محافظت در برابر گرد و غبار، باران و/یا پاشیدن آب را فراهم کند.
- نویز | Noise
یک سیگنال ناخواسته که میتواند منجر به خطا در اندازهگیری شود. به عنوان مثال میتوان به هوم (خطوط برق)، تداخل فرکانس رادیویی (RFI)، تداخل الکترومغناطیسی (EMI) و نویز پهنای باند یا نویز سفید اشاره کرد.
هـ
- هیسترزیس | Hysteresis
تفاوت در خروجی، زمانی که مقدار فشار ابتدا با افزایش فشار و سپس با کاهش فشار نزدیک میشود.